धैर्य की, धर्म की, मित्र की और स्त्री की संकट में ही परीक्षा होती है। आप राष्ट्र भक्त हैं, यदि देश पर संकट आ जाए तो आपकी कसौटी हो जाएगी। यदि पार्टी में मान न मिले तो पार्टी से नाराज होगे कि देश से? ….. तो धैर्य क्या है? विपरीत परिस्थिति में भी डगमगाना नहीं, धैर्य है। दूसरा, सुख से बचना। जब सुख मिलता है तब आप भोगना चाहते हो या नहीं? भोगना चाहते हो! जब सुख भोग सकते हो तो दुःख क्यों नहीं भोगते? पर होता क्या है, आप सुख से बच नहीं पाते।
सुख में जो त्यागी बन सके और दुःख में होते न उदार।
….. सुख में सुखी, दुःख में दुखी होना सभी नर जानते हैं। यह मेरी एक कविता की लाइन है। रामायण में भी है- सुख हरषहिं जड़ दुख बिलखाहीं। दोउ सम धीर धरहिं मन माहीं।। ‘धीर’ शब्द तो बहुत जगह है। जो सुख में सुखी, दुःख में दुःखी सभी नर हो जाते हैं, जानते हैं, सहज है । मान में फूलना, मान न मिलने पर बौखलाना किसे नहीं आता ? यह तो नेचुरल है लेकिन धैर्य नेचर के विपरीत है। धैर्य प्रकृति के विपरीत है, पर तुम्हारे हित में है।

इंजेक्शन का कष्ट मालूम पड़ना स्वाभाविक है, यह नेचर है। ऑपरेशन में तकलीफ होना नेचर है, परंतु धैर्य रखना आपके हित में है। धैर्य कभी हानि नहीं करता। घर में धैर्य रखो तो परिवार में नर्क नहीं आएगा। धैर्य छोड़ा तो गड़बड़ है। इसीलिए कहा है- धीरज धरहिं तो लागे पारा, नहीं तो डूबे माँझी धारा। ‘धीरज’ शब्द का प्रयोग बहुत जगह है,पर किस अर्थ में है? परिस्थितियों में डटे रहना, भागना नहीं, जागना। यदि आप अकर्ता और अभोक्ता होना चाहते हो तो धैर्य रखो। या यूँ समझो कि प्रतिक्रिया धैर्यहीन को होती है। तुरंत रियेक्ट (प्रतिक्रिया) करना जैसे, पानी में पत्थर फेंका तो लहर उठी वह रिएक्शन (प्रतिक्रिया) है। यह पानी का कर्म नहीं है, रिएक्शन है। आपको कुछ बुरा कह दिया तो आप में क्रोध पैदा हो गया; यह रिएक्शन है। आपकी प्रशंसा की, आपका चित्त खुश हो गया, चेहरे पर रौनक आ गई; यह रिएक्शन है, अधैर्य है, धैर्य नहीं है। आप सम्मान भी झेल नहीं पाए, आप अपमान भी झेल नहीं पाए । राम वनवास को भी झेल गए। इसलिए राम में धैर्य है, राम धर्मात्मा हैं, राम धर्म के साक्षात् विग्रह हैं। धर्म भी धैर्यवान के पास रहेगा। जिसमे धैर्य नहीं हैं उसमें शांति भी नहीं रहेगी। जिसमें धैर्य नहीं उसमें धर्म भी नहीं रहेगा। जिसमें धैर्य नहीं है उसमें ब्रह्मज्ञान भी नहीं रहेगा। धैर्यहीन व्यक्ति को ब्रह्म ज्ञान नहीं होगा। इसलिए धैर्य की बड़ी आवश्यकता है। छोटे स्तर का धैर्य नहीं, बड़े स्तर का। कोई विरला ही धैर्यवान होता है जैसे, भगवान राम वनवास में भी उनका मुख कुम्हलाया नहीं। यह श्लोक मैं पहले ही बोल चुका हूँ- –
प्रसन्नतां या न गताभिषेकतस्तथा न मम्ले वनवासदुःखतः।
मुखाम्बुजश्री रघुनन्दनस्य मे सदास्तु सा मंजुलमंगलप्रदा॥

(अर्थ:-रघुकुल को आनंद देने वाले श्री रामचन्द्रजी के मुखारविंद की जो शोभा राज्याभिषेक से (राज्याभिषेक की बात सुनकर) न तो प्रसन्नता को प्राप्त हुई और न वनवास के दुःख से मलिन ही हुई, वह (मुखकमल की छबि) मेरे लिए सदा सुंदर मंगलों की देने वाली हो॥)

इसका मतलब यह नहीं है कि तुम्हें लोग लूटते रहें और तुम सहते रहो। तुरन्त प्रतिक्रिया न हो। फिर यदि कोई मारने लायक हो तो मार दो, लड़ने लायक हो तो लड़ो; पर उस सेकंड कुछ व्यक्त हुआ है तो वह सिर्फ प्रतिक्रिया है, क्रोध है।

Share this post

121 Comments

  1. Noryflill January 25, 2023 at 1:36 pm

    Importantly, no S100ОІ tdT cells were observed in the intimal EC or medial SMC layers of these sham vessels following tamoxifen treatment Figure 3d taking lasix and still swelling

    Reply ↓
  2. myhome February 13, 2023 at 11:07 pm

    I agree with your point of view, your article has given me a lot of help and benefited me a lot. Thanks. Hope you continue to write such excellent articles.

    Reply ↓
  3. reahcaula May 7, 2023 at 7:17 pm

    Deschamps snorted and glanced at her from higher blood pressure but lower heatbeat top to how many weeks to lower blood pressure bottom, a greedy and fiery flame flashed across his eyes cheapest cialis

    Reply ↓
  4. Occag June 14, 2023 at 5:05 am

    Jak najbardziej rekomendujemy, żeby odebrać bonus bez depozytu. Nie jest potrzebny do tego Ice Casino bonus code, a wszystko dzieje się błyskawicznie po szybkiej rejestracji konta (około 1 minuty). Możesz zagrać za darmową kasę bądź darmowe spiny i przy odrobinie szczęścia zamienić je w duże wygrane. Sprawdź sam! Wielu nie wierzyło, a kiedy spróbowało, przekonało się na własnej skórze, jak to jest mieć powody do dużego świętowania. 7 EURO Bez Depozytu 22Bet. Świetnie wyglądające kasyno od 1 zł, które zostało zaprojektowane z myślą o graczach mobilnych. Oferuje bogaty wybór slotów i gier stołowych, a na dokładkę zakłady sportowe. Po rejestracji w 22Bet warto wziąć udział w wyścigu o 5000 euro, będącym rodzajem turnieju. Bonus startowy wynosi 1200 złotych, a to kasyno działa na licencji Curacao.
    http://www.chunillogis.co.kr/bbs/board.php?bo_table=free&wr_id=23702
    Kod sprawia, że dostajesz VulkanBet no deposit bonus, czyli bez żadnego wkładu własnego. Po prostu odbierasz nagrodę, która Ci się należy. VulkanBet kod promocyjny może być kierowany do nowych użytkowników lub też tych stałych. Jest on rodzajem zachęty, ponieważ to właśnie on da Ci dodatkowe nagrody, czyli więcej darmowych spinów, darmową gotówkę, większy procent od depozytu lub zupełnie inne nagrody. Warto więc szukać takich kodów, na samej stronie kasyna lub w innych miejscach, zawsze dostaniesz dodatkową nagrodę, która z pewnością okaże się korzystna. Aby otrzymać swój bonus, należy spełnić kilka podstawowych wymagań, które szczegółowo opisane są w regulaminie każdej promocji. Najczęściej wymaganiami są założenie i potwierdzenie konta oraz aktywacja bonusu w profilu gracza.

    Reply ↓
  19. Assom July 19, 2023 at 5:00 pm

    Zrozumże Przegląd Microgaming Dostawcy Gier Kasynowych Spis treści Promocje Kasyna Online 888starz Casino Graj W Całej Najlepsze Darmowe Automaty Online Czynniki Oddziałujące Na Wygrane W Całej Automatach Jakie Strategie Płatności Są Osiągalne W Kasynie Sieciowy 888starz? Osoby, Które Wyświetliły Informacje O Tejże Firmie, Wyświetliły Dodatkowo Jaka Wydaje Się Być Minimalna Wartość Depozytu W Tym Kasynie… Students ought to study quite a few sources until they discover a assortment of useful ones directly associated to their topic. It’s not enough to simply decide an article with a good title, the content have to be relevant as nicely. Since this kind of task might find this handmadewriting require the utilization of 10–15… Students ought to study quite a few sources until they discover a assortment of useful ones directly associated to their topic. It’s not enough to simply decide an article with a good title, the content have to be relevant as nicely. Since this kind of task might find this handmadewriting require the utilization of 10–15…
    http://www.hschangae.com/bbs/board.php?bo_table=free&wr_id=24724
    Wobec przedstawionego powyżej procesu kształtowania się i ewolucji treści przepisu art. 128 k.w., w kontekście działań legislacyjnych odnoszących się do reglamentacji urządzania gier hazardowych i skorelowanych z nimi przepisów karnoskarbowych, wydaje się nie ulegać wątpliwości, że analizowany przepis Kodeksu wykroczeń stanowi regulację niezależną, oderwaną od ustawodawstwa hazardowego i przepisów karnoskarbowych, a odnoszącą się wyłącznie do urządzania „gier hazardowych”, które nie są objęte zakresem pojęcia „gra hazardowa” zdefiniowanego w art. 1 ust. 2 u.g.h. Prawo do oferowania gier na automatach poza kasynami gier ma więc zostać objęte monopolem państwa wykonywanym przez wskazany podmiot. Gry na automatach należą do bardzo uzależniających graczy, w związku z czym konieczne jest wprowadzenie rozwiązania zapewniającego ich szczególną ochronę. Gry na automatach będą mogły się odbywać wyłącznie w wydzielonych do tego miejscach, pod stałą kontrolą oraz będą niedostępne dla osób poniżej 18 roku życia. 

    Reply ↓
  20. rddEmIjGB July 20, 2023 at 12:32 am

    10, 11 dihydro N methyl 5H dibenzo a, d cycloheptene О”5, Оі propylamine 3 10, 11 dihydro 5H dibenzo a, d cyclohepten 5 ylidene N methyl 1 propanamine Demethylamitriptyline Desmethylamitriptyline Nortriptylina is viagra a vasodilator

    Reply ↓
  29. Supra September 1, 2023 at 11:12 pm

    Supra hello my website is Supra

    Reply ↓
  31. 20bet September 25, 2023 at 7:59 pm

    Your article gave me a lot of inspiration, I hope you can explain your point of view in more detail, because I have some doubts, thank you. 20bet

    Reply ↓
  32. Dnfsdd8hfa8 October 26, 2023 at 4:31 am

    Dear immortals, I need some wow gold inspiration to create.

    Reply ↓
  34. Askbrinc January 9, 2024 at 1:27 pm

    Ищете высококачественной службе доставки цветов? “Цветов.ру” гарантирует непревзойденный сервис по доставке цветов в различных уголках страны, включая такие города, как Нефтекамск на пр. Комсомольском 39, Казань на пр. Фатыха Амирхана 15, Владимир на пр. Ленина 24, и многие другие.

    Позвольте себе или своим близким радость удивительного букета от наших флористов, заказав букет на нашем сайте по услуге https://pravozashcitnik.ru/salavat/ – доставка цветов.

    Определившись с услугам “Цветов.ру”, вы получаете высокое качество букетов, благодаря профессиональных флористов. Наши услуги включают больше, чем просто стандартную доставку, но и персонализированные предложения, такие как возможность получения фото букета до и после доставки.

    Независимо от вашего близкого, будь то Нефтекамск, Казань, Владимир, или любой другой город, “Цветов.ру” обеспечит надежной и внимательной доставке.

    Оформите ваш заказ сегодня и доставьте радость и красоту с “Цветов.ру”, вашим надежным выбором для доставки цветов в разных городах России.

    Reply ↓
  35. Henrywed January 23, 2024 at 12:53 pm

    Начав правильно питаться, я осознал важность качественных соков. Благодаря ‘Все соки’ и их шнековым соковыжималкам, мои утра теперь начинаются с полезных и вкусных соков. https://blender-bs5.ru/collection/sokovyzhimalki-dlja-ovoshhej-fruktov – Шнековые соковыжималки стали незаменимым элементом моей кухни!

    Reply ↓
  37. binance美國註冊 March 11, 2024 at 9:10 pm

    Thank you for your sharing. I am worried that I lack creative ideas. It is your article that makes me full of hope. Thank you. But, I have a question, can you help me?

    Reply ↓
  41. ZacheryGroub June 20, 2024 at 4:55 am

    amoxicillin generic: amoxil best price – amoxicillin discount

    Reply ↓
  47. WilliamScept June 27, 2024 at 9:42 pm

    reputable mexican pharmacies online: mexican northern doctors – medicine in mexico pharmacies

    Reply ↓
  59. WilliamScept June 28, 2024 at 9:14 am

    buying prescription drugs in mexico: mexican pharmacy online – buying from online mexican pharmacy

    Reply ↓
  61. RichardCow June 28, 2024 at 10:48 am

    mexican border pharmacies shipping to usa mexican northern doctors mexico drug stores pharmacies

    Reply ↓
  62. WilliamScept June 28, 2024 at 10:48 am

    medicine in mexico pharmacies: mexican pharmacy online – medication from mexico pharmacy

    Reply ↓
  65. WilliamScept June 28, 2024 at 2:06 pm

    reputable mexican pharmacies online: mexican pharmacy online – mexican mail order pharmacies

    Reply ↓
  70. WilliamScept June 28, 2024 at 7:03 pm

    buying prescription drugs in mexico: mexican pharmacy – mexican mail order pharmacies

    Reply ↓
  71. RichardCow June 28, 2024 at 7:51 pm

    mexican border pharmacies shipping to usa mexican pharmacy online purple pharmacy mexico price list

    Reply ↓
  76. WilliamScept June 29, 2024 at 12:11 am

    mexican drugstore online: mexican pharmacy – mexican online pharmacies prescription drugs

    Reply ↓
  82. WilliamScept June 29, 2024 at 5:06 am

    medicine in mexico pharmacies: northern doctors – mexico drug stores pharmacies

    Reply ↓
  85. RonnieNeere June 29, 2024 at 11:09 am

    mexico drug stores pharmacies mexico pharmacy mexico pharmacies prescription drugs

    Reply ↓
  89. RonnieNeere June 29, 2024 at 10:44 pm

    mexican online pharmacies prescription drugs mexican pharmacy online medicine in mexico pharmacies

    Reply ↓
  91. RonnieNeere June 30, 2024 at 4:26 am

    mexico drug stores pharmacies mexican pharmacy mexican online pharmacies prescription drugs

    Reply ↓
  92. RonnieNeere June 30, 2024 at 7:12 am

    buying from online mexican pharmacy cmqpharma.com mexican mail order pharmacies

    Reply ↓
  93. JeffreyLor July 2, 2024 at 6:36 am

    https://cmqpharma.com/# п»їbest mexican online pharmacies
    buying from online mexican pharmacy

    Reply ↓
  94. RonnieNeere July 2, 2024 at 8:17 am

    pharmacies in mexico that ship to usa mexico pharmacy purple pharmacy mexico price list

    Reply ↓
  110. DavidCof July 21, 2024 at 5:20 am

    mexican rx online: mexico pharmacy – mexican rx online

    Reply ↓

Leave A Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *